“Het warm water uitvinden” is een gezegde dat het belang benadrukt van warm water voor de mens. Hoewel water niet snel opwarmt, weet het warmte goed vast te houden en is dus uiterst geschikt als warmteoverdrager. In een hedendaagse woonst is warm water onontbeerlijk in het dagelijks gebruik. Vanwege deze groeiende behoefte neemt water een grote hap uit het budget, voor zowel de aanvoer als de opwarming ervan. Wat zijn zowat de meest courante manieren om water op te warmen en waar moet je op letten?
Het meest bekende toepassing van warm water is ongetwijfeld de centrale verwarming (CV). Vanuit een centraal verwarmingspunt vertrekt een buizenstelsel dat warm water of stoom transporteert naar verschillende radiatoren die als verwarmingselementen warmte “uitstralen”. Daardoor hoef je niet telkens een plaatselijke warmtebron zoals een gas- of houtkachel te installeren. Dit systeem dat haar oorsprong heeft in de negentiende eeuw heeft in de loop van vorige eeuw de particuliere woonsten veroverd. Het systeem is eenvoudig: water wordt vanuit een centraal punt opgewarmd dat door het hele huis wordt gepompt. Het koude retourwater keert terug om opnieuw opgewarmd te worden. Tegenwoordig zijn er ook HR-ketels, die een hoger rendement opleveren dan conventionele ketels. Een CV alleen is niet voldoende om warm water voor douche en bad te voorzien, daarvoor ga je gebruik moeten maken van andere warmwatersystemen.
Er zijn twee basisprincipes bij warmwatersystemen. Allereerst heb je de zogenaamde ‘geisers’: doorstroomsystemen die water alleen opwarmen wanneer er vraag naar is. Op die verbruiken ze geen energie wanneer het niet nodig is. De boiler is het tweede systeem en voorziet een continue stroom aan warm water. De waterinhoud van het voorraadvat wordt immers op een constant niveau gehouden. Boilers hebben echter een beperkte inhoud, waardoor er bij een grote vraag geen constante stroom van warm water gegarandeerd kan worden. Hiervoor zijn echter antwoorden gevonden via buffervaten en een wisselwerking met de CV. Tegenwoordig wordt meer gewerkt met betere isolatie, waardoor het water op een minder hoge temperatuur gehouden moet worden en er dus energie bespaart wordt. Ook zonneboilers doen hun intrede, die zonnecollectoren gebruiken om aan warmtewinning te doen.
Interessant is een meer geïntegreerd systeem doorheen het hele huis, waarbij gebruik gemaakt wordt van verschillende manieren van opwarming. Zo heb je een combiketel, die een centrale verwarming combineert met een boiler in één toestel. Heb je echter een goedwerkende CV-ketel of boiler/geiser is dit een overbodige aanschaf. Dit toestel is daarom ook het meest interessant bij nieuwbouw of bij renovaties waarbij een geheel nieuwe verwarming geïnstalleerd moet worden. Daarnaast is het ook interessant om te zien naar toestellen die verloren warmte kunnen recupereren zoals een condensatieketel. Het nadeel is dat deze duurzame toestellen niet altijd even goedkoop zijn. Daarom is het aangewezen na te kijken wat je echt nodig hebt in plaats van wat ijverige verkopers je proberen aan te praten. Hou dus je verbruik in het oog, lees aandachtig de ervaringen van experts en gebruikers op het internet en beslis op basis daarvan de weg die je wil uitslaan.